“Ажилтай
орлоготой Монгол хүн” хөтөлбөрийн хүрээнд “Хөдөлмөрийн
үр шим” Аймгийн бага чуулганыг Засаг даргын тамгын газар, Хөдөлмөрийн хэлтэс,
Ажил олгогч эздийн холбоо, Үйлдвэрчний эвлэлүүдийн холбоотой хамтран 2013 оны 5 дугаар сарын 28-ны өдөр зохион байгууллаа.
Чуулганы гол зорилго Хөдөлмөр, нийгмийн зөвшлийн гурван талт 2013-2014 оны улсын хэлэлцээрт “Зохистой хөдөлмөрийн бодлогын хэрэгжилтийг асуудлаарх Хөдөлмөрийн баг чуулганыг 2013 онд зохион байгуулна” гэж тусгагдсаны дагуу ажил хайгч бүртгэлтэй иргэд болон хөтөлбөрт хамрагдаж байгаа иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтэнд тулгамдаж байгаа асуудлыг судлан шийдвэрлүүлэхэд оршиж байгаа юм.
Мөн Хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт нийлүүлэлтэнд нийцүүлэн ажил олгогч, мэргэжлийн түр сургалтын байгууллага, төрийн болон төрийн бус байгууллагатай хамтран ажилснаар ажилгүй иргэдийг ажил олгогчоос ирүүлсэн ажлын байранд зуучлах, мэргэжлийн түр сургалтанд хамруулах, жижиг зээл олгосноор ажлын байр шинээр бий болгох, нийтийг хамарсан ажил зохион байгуулж ажилгүй иргэдийг түр ажлын байраар хангах, 6 сараас дээш хугацаагаар Хөдөлмөрийн хэлтэст бүртгэлтэй ажилгүй иргэдийг ажилд авсан ажил олгогчийг дэмжих зэргээр хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх арга хэмжээг төр засгаас авч хэрэгжүүлж байгаа нь иргэдэдээ хэрхэн хүрч ажиллаж чадаж байна вэ? гэдгийг энэхүү чуулганы хэлэлцүүлгээр гаргахыг зорилоо.
Түүнчлэн Засгийн газрын 2013 оны 154 дүгээр тогтоолын 2 дугаар хавсралтаар батлагдсан “Ажилтай орлоготой Монгол хүн” үндэсний хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг орон нутгийн хэмжээнд боловсруулж батлахад чуулганаар гарсан саналыг тусгахаар чуулганыг зохион байгууллаа.
Чуулганд ЗДТГазрын дарга С.Бөххүү, Хөдөлмөрийн яамны Хөдөлмөр эрхлэлт, бодлого зохицуулалтын газрын ахлах мэргэжилтэн Ч.Эрдэнэчимэг, мэргэжилтэн Ж. Батчимэг, Ажил олгогч эздийн холбооны ахлах мэргэжилтэн Г.Эрдэнэбилэг, Аймгийн үйлдвэрчний эвлэлийн холбооны дарга С.Азжаргал, аймгийн ажил олгогч эздийн холбооны Тэргүүн Д.Төмөртогоо, Хөдөлмөрийн хэлтсийн даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Г.Алгирмаа, ажил олгогч байгууллагууд,40-өөс дээш насны иргэд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, ажил олоход хүндрэлтэй иргэдийн төлөөлөл нийт 150 төлөөлөгч оролцож, чуулганы арга хэмжээг аймгийн ЗДТГазрын дарга С.Бөххүү, Хөдөлмөрийн яамны ХЭБЗГазрын ахлах мэргэжилтэн Ч. Эрдэнэчимэг нар үг хэлж нээлээ.
Мөн Хөдөлмөрийн хэлтсийн даргыг түр орлон гүйцэтгэгч Г.Алгирмаа “Хөдөлмөр эрхлэлтийн өнөөгийн байдал”, Хөдөлмөрийн яамны ахлах мэргэжилтэн Ч. Эрдэнэчимэг “Ажилтай, орлоготой монгол хүн үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд хэрэгжиж буй арга хэмжээ”, Үйлдвэрчний эвлэлийн дарга С. Азжаргал “Ажилтай орлоготой Монгол хүний хөдөлмөрийн харилцаанд тулгамдаж байгаа асуудал” сэдвээр илтгэлүүдийг тавьлаа.
Хөдөлмөрийн үр шим бага чуулганд оролцогчдыг 3 бүлэгт хуваагдан “Зорилтот бүлгийн хөдөлмөр эрхлэлтийн чиг хандлага”-ыг хөндсөн салбар хэлэлцүүлэг зохион байгууллаа. Хэлэлцүүлгээс гаргасан саналуудыг нэгтгэн зөвлөмж боловсруулж төрийн байгууллага, хувийн хэвшил болон холбогдох байгууллагуудад хүргүүлж байна.
Чуулганы үеэр салбар хэлэлцүүлэг зохион байгуулсан бөгөөд хэлэлцүүлэг тус бүрийг салбараар авч үзвэл,
1.40-өөс дээш насны иргэд, Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, ажил олоход хүндрэлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн чиг хандлага салбар хэлэлцүүлэг:
- Хэлэлцүүлэгт оролцогчдын төлөөллөөс гаргасан санал:
- Хорих ангиас суллагдсан иргэдийг нийгэмшүүлэх, тэдний хэрэгцээнд нь тулгуурласан холбогдох сургалтуудыг зохион байгуулах, бүлэг болгон түр ажлын байраар хангах
- 10 хүнтэй аж ахуй нэгж байгууллагад нэг хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэнийг ажиллуулдаг болгох. /Эрх зүйн орчинд зохицуулалт хийх тал дээр холбогдох байгууллагад уламжлах/ Түүнчлэн орон нутгийн мэдээллийн сувгаар хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд тусгайлсан мэдээллийг хүргэх арга замыг нэвтрүүлэх /дохионы нэвтрүүлэгч гэх мэт/
- Цэцэрлэгт хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдэд зориулсан бүлэг нэмж ажиллуулах /Ингэснээр ажилгүй гэртээ сууж байгаа эцэг эх ажил хөдөлмөр эрхлэх боломж бүрдэх/
- 40-өөс дээш насны иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтэнд ажил олгогч байгууллагууд ажилд авах шаардлагандаа нас заахгүй тэр хүний ур чадварыг харсан шаардлагыг нэн тэргүүнд тавиж ажиллах.
2. Нийтийг хамарсан ажлын үр өгөөж сэдэвт салбар хэлэлцүүлэг:
- Хэлэлцүүлэгт оролцогчдын төлөөллөөс гаргасан санал:
- Иргэдийн бүлгийг бий болгож дэмжиж ажиллуулах.Үүнд мод тарих, хог цэвэрлэх иргэдийг бүлгийн зохион байгуулалтанд оруулж санал санаачлагыг идэвхижүүлэх.
- Цэцгийн мандлыг олноор бий болгох, бүлэг тус бүрт хариуцуулан эзэнжүүлэх.
- Оюутан залуусыг амралтын улирлын үеэр цагийн ажил эрхлүүлэх зорилгоор хөдөлгөөнт хогийн цэг ажиллуулах. /Баяр наадмын үеэр гэх мэт/
3.Ажил олгогчдын шаардлага ба иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн чиг хандлага салбар хэлэлцүүлэг:
- Хэлэлцүүлэгт оролцогчдын төлөөллөөс гаргасан санал:
- Ажил олгогч болон ажилгүй иргэд, холбогдох байгууллагын хамтын ажиллагааг сайжруулж, мэдээллийг түргэн шуурхай хүртээмжтэй хүргэж, орон нутгийн мэдээллийн сувгаар Хөдөлмөр эрхлэлтийн тусгайлсан “Мэдээллийн цаг”-тай болох
- Түр сургалтанд хамрагдсан иргэд тухайн мэргэжлийн чиглэлээр ажилд зуучлагдсан тохиолдолд сургалтын үр дүнг эргэн тооцдог болгох
- Ажлын байрны ажиллах нөхцлийг тодорхой зааж өгсөн ажлын бүтээмжтэй уялдуулан нэгдсэн тарифтай болгох талаар эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтнаас шийдвэрлүүлэхэд анхаарах
- Ажил хайж буй иргэд хууль эрх зүйн мэдлэгээ нэмэгдүүлж, мэргэжлийн ур чадвараа сайжруулахад анхаарах хууль эрх зүй, ажил мэргэжлийн чиг баримжаа, мэргэжлийн ур чадварын сургалтанд хамруулах зэрэг саналууд гарч байв.
Салбар хэлэлцүүлэг явагдсаны дараагаар нэгдсэн чуулганы хэлэлцүүлэг өрнөж, хэлэлцүүлэгээсХөдөлмөр эрхлэлтийн чиглэлээр явуулж байгаа мэдээ, мэдээллийг түргэн шуурхай, нээлттэй ил тод болгох тал дээр анхаарч ажиллах, тогтмол “Мэдээллийн цаг”-тай болох, Хөдөлмөрийн хуулинд Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлттэй холбоотой заалтанд нэмэлт өөрчлөлт оруулах, Түр сургалтанд хамрагдсан иргэд тухайн мэргэжлийн чиглэлээр ажилд зуучлагдсан тохиолдолд сургалтын үр дүнг эргэн тооцдог болгох, Түр ажлын байраар тохижуулсан талбайг эзэнтэй болгох. Мөн түүнчлэн нийтээр тохиох баяр ёслолын үеэр явуулын хөдөлгөөнт хогийн цэг ажиллуулах гэх мэт ажлуудыг зохион байгуулах шийдэлд хүрлээ.
Харин Хууль тогтоомжинд өөрчлөлт оруулах тухайд Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтэнд анхаарч “Хөдөлмөрийн тухай хууль”-ийн 111.1 дэх заалтанд өөрчлөлт оруулах санал боловсруулах /10 болон түүнээс дээш ажилтанд 1 ХБИ байхаар зохицуулалт хийх/, Ажлын байрны ажиллах нөхцлийг тодорхой зааж өгсөн ажлын бүтээмжтэй уялдуулан нэгдсэн тарифтай болгох талаар эрх бүхий байгууллага, албан тушаалтнаас шийдвэрлүүлэхэд анхаарах зэрэг санал гарлаа.
Мөн Төр, орон нутгийн байгууллагын хэмжээнд Хуулинд өөрчлөлт оруулах, хуулиар зохицуулах асуудлыг хууль санаачлагч болон эрх бүхий албан тушаалтанд тавьж шийдвэрлүүлэх, Хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг талаарх мэдлэг, мэдээллийг нэмэгдүүлэх ажлыг зохион байгуулах, Ажилгүй иргэдэд чиглэсэн сургалт, сурталчилгааг тогтмолжуулах зэрэг ажлыг шаардлагатай байгааг чуулганд оролцогчид уламжиллаа.
Чуулганы төгсгөлд оролцогчдыг бүтээн байгуулалтын ажилд уриалан “Хөдөлмөрийн үр шим цэцгийн мандал”-ыг байгуулсан байна.