ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ХЭРЭГЖҮҮЛЭГЧ АГЕНТЛАГ ХҮҮХДИЙН ТӨЛӨӨ ҮНДЭСНИЙ ГАЗРЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮР ДҮНГИЙН ТОВЧ МЭДЭЭЛЭЛ

“100 ХОНОГИЙН ОНЦЛОХ МЭДЭЭЛЭЛ”

ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ХЭРЭГЖҮҮЛЭГЧ АГЕНТЛАГ

ХҮҮХДИЙН ТӨЛӨӨ ҮНДЭСНИЙ ГАЗРЫН

ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮР ДҮНГИЙН ТОВЧ МЭДЭЭЛЭЛ

ОРШИЛ Сэдэв: Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжил, хамгаалал, оролцооны шинэчлэлийн бодлогын хэрэгжилтийг зохион байгуулах, мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангаж ажиллалаа. Үүнд:

·  Гэр бүлийн тухай, Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл, Хүүхдийн эрхийн тухай, Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийн үзэл баримтлалын яам, Засгийн газарт дэмжигдлээ.

·  “108- хүүхдийн тусламжийн утас” хүүхэд, иргэдэд үнэ төлбөргүй, 24 цаг ажиллах боллоо.

·  “Хүүхдийн асрамж, халамж, хамгааллын үйлчилгээ, хүүхдийн зуслангийн үйлчилгээ, Үндэсний морин уралдааны морь унаач хүүхдийн хамгаалалтын хувцас, морины хэрэгсэл”-д тавих шаардлага, стандартын хэрэгжилтийг хангуулах хяналт, шинжилгээ, үнэлгээ тогтмолжиж, үйл ажиллагаа төлөвшсөн.

·  НҮБ-ын Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцийн хэрэгжилтийн талаар НҮБ-ын Хүүхдийн эрхийн хороонд тайлагнах Монгол улсын үндэсний тайлан илтгэлийн төсөл бэлтгэлээ.

СЭДЭВ 1. Хүүхэд, гэр бүлийн эрх зүйн байдлыг сайжруулах шинэчлэл олон нийтийн оролцоотой хийгдлээ.

1.1.  Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Б.Отгонжаргалаар ахлуулсан ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнд ажиллаж, Гэр бүлийн тухай, Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл, Хүүхдийн эрхийн тухай, Хүүхэд хамгааллын тухай хуулийн үзэл баримтлалын төслийг боловсруулах 30 удаагийн хэлэлцүүлэгт орон нутгийн 330 гаруй иргэд, нийслэлийн 270 орчим иргэд оролцож, тэдний гаргасан саналыг нягтлан нэгтгэсэн 165 саналыг баримт бичгийн төслүүдэд багцлан тусгах ажлыг зохион байгуулсан.

1.2.  Монгол Улсын Ерөнхий сайдын тэргүүлдэг Хүүхдийн төлөө үндэсний зөвлөлийн бүрэлдэхүүн Ерөнхий сайдын 2012 оны 77 дугаар захирамжийн дагуу шинэчлэгдэж, 3 удаа хуралдан Монгол улсын хүүхдийн нөхцөл байдлыг тодорхойлох, хүүхэд шууд мэдээлэх, мэдээлэл олж авах үйлчилгээ нээх асуудлаар шийдвэр гаргаж хүүхдийн асуудлаарх салбар дундын болон төр, хувийн хэвшил, олон улсын байгууллагуудын хамтын ажиллагааг шинэ шатанд гаргалаа. Хүүхдийн баяр 6 дугаар сарын 1-ний өдрөөс эхлэн ажилласан хугацаанд “108-хүүхдийн тусламжийн утас”-нд 7140 дуудлага ирсэнээс: зөвлөгөө хүссэн  634, мэдээлэл хүссэн 1055, хүүхэд хамгаалал 222, хүүхдийн эрхийн зөрчил 62, зорилтот бус 2658 дуудлага бүртгэж, 175 кейс үйлчилгээг нээн, 93 кейсийг бүрэн шийдвэрлээд байна. 

1.3.  Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын Сайдын тэргүүлдэг “Хүүхдийн төлөө сан”-гийн удирдах зөвлөл 9 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж, зөвлөлийн ажлын албаны чиг үүргийн хүрээнд хүүхэд, гэр бүлийн хөгжил, хамгааллын олон нийтэд түшиглэсэн үйлчилгээний загварыг бэхжүүлэх үндэсний төслийг амжилттай хэрэгжүүлсэн. Үйл ажиллагаа, үйлчилгээнд 70 мянга гаруй хүүхэд, гэр бүлийн гишүүд хамрагдсан бөгөөд Дорнод аймаг дахь төвийг орон нутгийн харьяалалд төрийн үйлчилгээний нэр төрөлд шилжүүлж эхэллээ.

1.4.  “Хүүхдийн асрамж, халамж, хамгааллын үйлчилгээ, хүүхдийн зуслангийн үйлчилгээ, Үндэсний морин уралдааны морь унаач хүүхдийн хамгаалалтын хувцас, морины хэрэгсэл”-д тавих шаардлага, стандартын хэрэгжилтийг хангуулах хяналт, шинжилгээ, үнэлгээг жил бүр хуваарийн дагуу тогтмол зохион байгуулсан. Түүний зэрэгцээ,хүүхдийн төлөө үйл ажиллагааны өдөр тутмын мэдээллийн www.http\\hub.nac.gov.mn,хууль зөрчсөн хүүхдийн мэдээллийн www.boroldoi.mn, хурдан морины уралдааны уралдаанч хүүхдийн мэдээллийн www.http\\unaach.comбүртгэлийн вэйб сайтууд тогтмол ажиллуулсаны үр дүнд хүүхдийн хөгжил, хамгааллын  үйл ажиллагаа, үйлчилгээ төлөвшлөө.

1.5.  Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжил, хамгаалал, оролцоог нэмэгдүүлэх, үйл ажиллагааны чадавх бэхжүүлэх, хууль тогтоомжийг хэрэгжилтийг хангах  тухай агентлагийн даргын 400 орчим тушаалыг хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.

СЭДЭВ 2. Хүүхдэд ээлтэй нөөц, манлайлал, түншлэлийг бэхжүүлэх үр дүнтэй нөлөөллийн ажил цар хүрээгээ тэлсэн.

2.1.  “Засгийн газрын агентлагын талаар авах арга хэмжээний тухай" Засгийн газрын 2012 оны 6 дугаар тогтоол, “Хүүхдийн төлөө үндэсний газрын үйл ажиллагааны стратеги, зохион байгуулалтын бүтцийн өөрчлөлтийн хөтөлбөр” батлах тухай Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайдын 2012 оны А/47 дугаар тушаалыг хэрэгжүүлэн, ХТҮГ, харьяа байгууллага, аймаг, нийслэл, дүүргийн Хүүхэд, гэр бүлийн хөгжлийн хэлтэс, газар, төвүүдэд ажилладаг 750 орчим албан хаагчдаас 92,6 хувь нь мэргэжлийн бөгөөд мэргэшин ажиллаж байна.

2.2.  Хүүхдийн хөгжил, хамгаалал, оролцооны талаар авсан арга хэмжээ, үйл ажиллагааг олон нийтэд нээлттэй мэдээлж, хүүхдийн төлөө үйл ажиллагаанд үүрэг хүлээгч Талуудыг идэвхтэй ажиллагаанд манлайлж Хүүхдийн Төлөө Үндэсний Газраас хүүхдийн эрх, хамгаалал, хөгжлийн асуудлаар ТВ нэвтрүүлэг 28, шууд нэвтрүүлэг 12, хэлэлцүүлэг 3, ТВ ярилцлага 32, сонины ярилцлага 6, анонс 122, стикер 2, www.nac.gov.mn  www.vip76.mn  вэйбсайтанд  518 удаагийн, ХТҮГ фэйсбүүкт 401 удаагийн  удаагийн мэдээ, мэдээлэл байршуулан сурталчилгаа, нөлөөллийн ажлыг хийсэн. Фэйсбүүкийн хандалт 243195 байна.

2.3.  Жил бүр хүүхдийн байгууллагуудын менежмент, маркетингийн зарим асуудлаар зөвлөгөөн, хэлэлцүүлэг, нийтлэлийн уралдаан зохион байгуулж үйл ажиллагааны арга хэлбэрээ өөрчлөх “Хүүхдэд ээлтэй төсөв, хөрөнгө оруулалт”-ын талаар үзэл баримтлал, чиглэлийн төслийн шинэ санааны сан үүсгэж эхэллээ. Сүүлийн 2 жилд улсын төсвөөс хүүхдийн байгууллагуудад оруулсан хөрөнгө оруулалт:

2.4.  Монгол улсын Засгийн газар, НҮБ-ын Хүүхдийн сангийн 2012-2016 оны хамтын ажиллагааны хөтөлбөрийн дунд хугацааны тайлагналт, Ази Номхон далайн бүс нутгийн Хүүхдийн эрхийн хэрэгжилтийн чуулга уулзалт, Азийн хүүхдийн урлагийн наадам, Монгол туургатан хүүхдийн соёлын наадам зэрэг олон улсын  арга хэмжээг өөрийн оронд зохион байгуулж, Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулдаг Японы Хүүхдийг ивээх сан, Дэлхийн зөн, Норвегийн тусламж, Гүүд Нэйборс, Адра зэрэг олон улсын байгууллагын төсөл, хөтөлбөрийн хэрэгжилтэд мэргэжил, арга зүйн дэмжлэг туслалцаа үзүүлж, хүүхэд, гэр бүлд хүрэх үйлчилгээний цогц байдлыг ханган ажиллалаа.

СЭДЭВ 3. Судалгааны ажлын баримт нотолгоонд тулгуурлаж хүүхэд, гэр бүлийн хөгжил, хамгааллын нөхцөл байдал, төрийн үйлчилгээний талаарх олон нийтийн сэтгэл ханамжийг үнэлэх боллоо.

3.1.  МУБИС, ШУТИС, МУИС-ийн нийгэм, хүмүүнлэгийн чиглэлийн эрдэмтэн, судлаачид болон Хүүхэд хамгааллын үндэсний сүлжээ, Иргэний нийгмийн байгууллагын мэргэжилтнүүдийн оролцоотойгоор хүүхдийн нөхцөл байдлыг тогтоох чанарын болон түргэвчилсэн үнэлгээ бүхий “Хүүхэд хамгааллын багц судалгаа-2014”судалгааны ажлыг 21 аймаг, 9 дүүргийн нутаг дэвсгэрийг хамруулан зохион байгууллаа. ”ЕБС-ийн дотуур байрны хүүхдийн хамгаалагдах нөхцөл байдал”, “Тавиул хүүхдийн нөхцөл байдал”, “Сүм хийд, шашны үйл ажиллагаанд татагдах байдал”, “Хүүхэд үрчлэлийн процесст хийсэн үнэлгээ” судалгааны үйл ажиллагаанд 5000 хүүхэд, эцэг, эх, асран хамгаалагч биечлэн оролцсон. Дээрх асуудлуудад цаашид авах арга хэмжээний  санал зөвлөмж гарлаа.

3.2.  Хүүхдийн эрхийн хэрэгжилтийг  36 шалгуур үзүүлэлтээр хянах мэдээллийн сангийн ажиллагаа тогтворжиж байна.

3.3.  Монголын өсвөр үеийнхний хөгжил, төлөвшлийн суурь судалгаа хийх бэлтгэл ажил хангагдаж, анх удаа хүүхдийн хөгжлийн цогц чадамжийн хэмжээсээр хүүхдийн хөгжлийг тодорхойлох олон улсын шинэ аргачлалыг нэвтрүүллээ.

3.4.  “Хүүхэд хамгааллын бодлого”-ын баримт бичгийн төслийг иргэд, олон нийт, төрийн төрийн бус, хувийн аж ахуйн нэгж, салбарын төлөөлөл 1000 гаруй хүмүүс хэлэлцэн, нийгмийн зөвшилцлийн хүрээнд олон нийтийн дунд хүүхэд хамгааллын тухай ойлголт хандлага нэмэгдүүлэх нөлөөллийн томоохон сурталчилгааг өрнүүлэв.  Уг зөвлөгөөний шийдвэрийг үндэслэн орон нутагт иргэний танхимтай хамтранөрнүүлсэн хэлэлцүүлгийн үр дүнг үндэслэн “Байгууллагын Хүүхэд хамгааллын бодлого”-ын загварыг ХТҮГ-ын даргын тушаалаар батлан хэрэгжүүлж байна.

3.5.  НҮБ-ын Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцийн хэрэгжилтийн талаар НҮБ-ын Хүүхдийн эрхийн хороонд тайлагнах Монгол улсын үндэсний тайлан илтгэлийг боловсруулах хүрээнд олон нийтийн оролцоог хангасан ажлын хэсэг ажиллуулж, эрүүл мэнд, хууль зүй, боловсрол, халамж хамгааллын салбаруудад сэдэвчилсэн нээллтэй хэлэлцүүлэг  зохион байгуулж байна. Аймаг, нийслэлийн түвшинд орон нутаг бүр Хүүхдийн эрхийн тухай конвенцийн хэрэгжилтийн талаарх илтгэлээ бэлтгэж гаргалаа.

СЭДЭВ 4. Гэр бүлийн хөгжлийг дэмжих жилийн ажилд иргэд өргөнөөр хамрагдлаа.

4.1.  “Гэр бүлийн үнэ цэнэ” үндэсний хэлэлцүүлгийг улс орон даяар өрнүүлж, 230 мянган өрх, 570-аад мянган иргэн, “Гэр бүлийн үнэ цэнэ” асуумжийн судалгаанд 21 аймаг, нийслэлийн 1100 иргэн хамрагджээ. Иргэдээс гаргасан санал, зөвлөмжийг хууль, эрх зүйн шинэчлэлтэнд тусган ажиллаж байна.

4.2.  “Гэр бүлийн  үнэ цэнэ, хөгжил шинэчлэл” үндэсний чуулганд оролцогчдын 33% буюу 136 төлөөлөгч нэг  гэр бүлийн хүмүүс анх удаа хамт оролцон гэр бүлийн тулгамдсан асуудлаа хэлэлцсэн нь  онцлогтой байлаа.

4.3.  “Бид оролцъё, хөгжье” хүүхдийн үндэсний чуулганд 540 хүүхэд, 60 насанд хүрэгсэд өөрсдийн үзэл бодол, санал хүсэлтээ нэгтгэн, зөвлөмж гаргаж ”Хүүхдийн төлөө үүрэг хүлээгчдийн улсын зөвлөгөөн”-ий оролцогчдод  гардуулсан. Нийслэлийн 8 дүүрэг, 16 аймаг хүүхдийн чуулганаа зохион байгуулж  4000 гаруй  хүүхэд хамрагдан Аймгийн хүүхдийн нэгдсэн зөвлөл, Хүүхдийн мини парламент зэрэг хэлбэрээр үйл ажиллагаагаа явуулж байна.

4.4.  “Хүүхдийн эрх, хамгаалалд үүрэг хүлээгчдийн хариуцлага” улсын зөвлөгөөнд350 төлөөлөгч, 800 хүн урилгаар оролцон, хүүхдийн эрхийг хэрэгжүүлэхэд насанд хүрэгчдийн үүрэг, хариуцлагыг тодорхойлон үндэсний хэмжээнд шууд дамжуулан олон нийтэд хүргэсэн.

·  Гэр бүлийн хөгжлийг дэмжих жилийн ажил хүрээгээ тэлж, нээлттэй өдөрлөг 30 удаа, гэр бүлийн асуудлаар зөвөлгөө, зөвлөмж өгөх ажлыг 1011 удаа зохион байгуулж, нийт 2906 орчим хүн биечлэн зөвөлгөө авсан. Эцэг эх, хүүхдүүд хамтран багаар оролцсон уралдаан, тэмцээн 101 удаа зохион байгуулсан. Гэр бүлд тулгамдсан асуудлаар уулзалт, хэлэлцүүлэг 97 удаа зохион байгуулж нийт 17,558 орчим хүн хамруулсан байна.

4.5.  Үр хүүхдээ зөв өсгөн хүмүүжүүлсэн гэр бүлийг олон нийтэд танилцуулах хүндэтгэлийн болон авьяаслаг гэр бүлийн арга хэмжээ 30 удаа зохион байгуулж, улсын хэмжээнд, 9 гэр бүлийг шилдэг гэр бүлээр шалгаруулан сурталчилсан.

4.6.  Гэр бүлийн боловсролын сургалтын 3 багц модуль боловсруулан хэрэгжүүлж байна. Гэр бүлийн боловсрол олгох чиглэлээр сургалт лекц 227 удаа зохион байгуулж нийт 31908 хүн хамрагдсан.

4.7.  Хүүхэд гэр бүлд чиглэсэн үйлчилгээний 5 арга зүй, удирдамж, 25 гаруй гарын авлага, ном боловсруулан аймаг, нийслэлийн ХГБХ-ийн хэлтэс, газрын үйл ажиллагаанд тусган, мэргэжил, арга зүйн удирдлагаар хангаж ажиллалаа. Хүүхдийн хамгаалал, урьдчилан сэргийлэх асуудлаар аймаг, нийслэлийн ТВ-ийн 78,  үндэсний түвшинд удаагийн телевизийн нэвтрүүлэг, хэлэлцүүлэг, 17 шторк, 2 дууг олон нийтэд зориулсан сурталчилгаа нөлөөллийн ажил зохион байгуулсан.

4.8.  “Зөв Монгол хүүхэд”хөтөлбөрийн хүрээнд “Эх орон-36” хүүхдийн хөгжлийн шаталсан хөтөлбөрийг хэрэгжүүлсэнээр 6 аймаг, 9 дүүргийн нийт 16868 хүүхэд, 1727насанд хүрэгсэд хамрагдан зорилготой, тэсвэр хатуужилтай, өөрийгөө залах, багаар ажиллах ур чадварт суралцсан.

4.9.  “Миний гэр бүл” хөгжлийн хөтөлбөрийг шинээр боловсруулж, Хөвсгөл аймгийн 11240, Налайх дүүргийн 2370, бусад 20 аймаг, 8 дүүргийн 2500, нийт 16000 хүүхэд тэдгээрийн гэр бүлийн хүрээнд хэрэгжүүлэхээр төлөвлөн ажиллаж байна.

ХҮҮХДИЙН ТӨЛӨӨ ҮНДЭСНИЙ ГАЗАР